MCRB မွ ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ ဇီဝမ်ဳိးစံုမ်ဳိးကြဲမ်ား၊ လူ႔အခြင့္အေရးႏွင့္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားဆိုင္ရာ စာတမ္းအႏွစ္ခ်ဳပ္အား ထုတ္ျပန္ျခင္း

ျမန္မာ့စီးပြားေရးက႑ တာဝန္ယူမႈရွိေရး အေထာက္အကူျပဳဌာနသည္ “ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ ဇီဝမ်ဳိးစံုမ်ဳိးကြဲမ်ား၊ လူ႔အခြင့္အေရးႏွင့္ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းမ်ားဆိုင္ရာ စာတမ္းအႏွစ္ခ်ဳပ္”ကို ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။ ဤစာတမ္း၏ ရည္ရြယ္ခ်က္မွာ အခ်ဳိ႕ေသာ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈမ်ားသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ ဇီဝမ်ဳိးစံုမ်ဳိးကြဲမ်ားအေပၚ မည္သို႔ဆိုးက်ဳိးသက္ေရာက္မႈမ်ား ရွိႏိုင္ေၾကာင္း၊ ၎၏အက်ဳိးဆက္ အေနျဖင့္ လူ႔အခြင့္အေရးႏွင့္ အသက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္း ဆိုင္ရာ အခြင့္အေရးကိုလည္း မည္သို႔ ထိခိုက္ေစႏိုင္ေၾကာင္းကို စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား၊ အရပ္ဖက္လူ႔အဖြဲ႔ အစည္းႏွင့္ အစိုးရဌာနမ်ားမွ ပိုမိုနားလည္သေဘာေပါက္ေစရန္အတြက္ အကူအညီေပးရန္ ျဖစ္ပါသည္။

Leona M. and Harry B. Helmsley Charitable Trust မွ ေထာက္ပံ့ေပးခဲ့ေသာ ဤအႏွစ္ခ်ဳပ္စာတမ္းသည္ ေရနံႏွင့္ သဘာဝဓာတ္ေငြ႔ လုပ္ငန္းက႑၊ သတၳဳတြင္းလုပ္ငန္းက႑၊ ခရီးသြားလုပ္ငန္းက႑ႏွင့္ ဆီအုန္းက႑မ်ားရိွ လူ႕အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ သက္ေရာက္မႈမ်ားကို ေလ့လာထားသည့္ ျမန္မာ့စီးပြားေရးက႑ တာဝန္ယူမႈရွိေရး အေထာက္ အကူျပဳဌာန(MCRB)၏ က႑အလိုက္ သက္ေရာက္မႈမ်ား ဆန္းစစ္ေလ့လာျခင္း၏ သုေတသနေတြ႔ရိွခ်က္မ်ားအား ကိုးကား၍ေရးသားထားျခင္း ျဖစ္သည္။ ဤစာတမ္းကို စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား၏ ဇီဝမ်ဳိးစုံမ်ဳိးကြဲဆိုင္ရာ သက္ေရာက္မႈမ်ားႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ အေတြ႕အႀကံဳရွိသည့္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ကြ်မ္းက်င္ပညာရွင္ Sally Johnson မွ တြဲဖက္ေရးသားေပးခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ Sally သည္ ျပည္တြင္းရွိ အစိုးရဌာနမ်ား၊ ကြ်မ္းက်င္ပညာရွင္ ပတ္သက္ဆက္ႏြယ္သူမ်ားအား အေၾကာင္းအရာ အမ်ဳိးမ်ဳိးႏွင့္ ပတ္သက္၍ အႀကံေပးအျဖစ္ လုပ္ေဆာင္ေပးခဲ့သူလည္း ျဖစ္သည္။ စာတမ္း အႏွစ္ခ်ဳပ္တြင္ ဇီဝမ်ဳိးစံုမ်ဳိးကြဲမ်ားႏွင့္ ေဂဟစနစ္ဝန္ေဆာင္မႈမ်ားကို ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းသင့္ျခင္းႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ စီးပြားေရးျဖစ္ရပ္မ်ားကို ေဖာ္ျပထားသလို ၂၀၁၈ ခုႏွစ္တြင္ ျပဌာန္းခဲ့သည့္ ဇီဝမ်ဳိးစံုမ်ဳိးကြဲႏွင့္ သဘာဝ ထိန္းသိမ္းေရး နယ္ေျမမ်ား ကာကြယ္ ေစာင့္ေရွာက္ျခင္းဆိုင္ရာ ဥပေဒႏွင့္ ၂၀၁၅ ခုနစ္တြင္ ျပဌာန္းခဲ့သည့္ ပတ္ဝန္းက်င္ထိခိုက္မႈဆန္းစစ္ျခင္းဆိုင္ရာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းမ်ား အပါအဝင္ ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ ပတ္ဝန္းက်င္ဆိုင္ရာ ဥပေဒမူေဘာင္မ်ားရွိ ဇီဝမ်ဳိးစံုမ်ဳိးကြဲဆိုင္ရာ အခ်က္မ်ားအား ေလးစားလိုက္နာျခင္းကိုလည္း ထည့္သြင္း ေဆြးေႏြးထားၿပီး ဇီဝမ်ဳိးစံုမ်ဳိးကြဲမ်ားႏွင့္ ဆက္စပ္ေနသည့္ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ ရလဒ္မ်ား ေကာင္းမြန္ေစရန္အတြက္ ကုမၸဏီမ်ားမွ ပတ္ဝန္းက်င္ ထိခိုက္မႈဆန္းစစ္ျခင္း (EIA)အား မည္သို႔ အသံုးျပဳႏိုင္ေၾကာင္း အႀကံျပဳခ်က္မ်ားလည္း ပါဝင္သည္။

ကုမၸဏီမ်ားမွ ဇီဝမ်ဳိးစံုမ်ဳိးကြဲမ်ားအား ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ျခင္းအားျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ ပတ္ဝန္းက်င္ဆိုင္ရာ ဥပေဒမူေဘာင္မ်ားအား အနိမ့္ဆံုးအေနျဖင့္ ေလးစားလိုက္နာၿပီးသားျဖစ္ေစမည့္ လက္ေတြ႔က်ေသာ အႀကံျပဳခ်က္မ်ားကို ေဖာ္ျပေပးထားသည့္အျပင္ ဤအဆင့္၌ မရပ္တန္႔ဘဲ ေရွ႕ဆက္တိုး လုပ္ေဆာင္လိုသည့္ ကုမၸဏီမ်ားအတြက္လည္း အႀကံျပဳခ်က္မ်ား ေဖာ္ျပေပးထားသည္။ ဤစာတမ္းတြင္ စီးပြားလုပ္ငန္းမ်ားအား ကူညီေပးႏိုင္ရန္အတြက္ ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ ပတ္ဝန္းက်င္ ထိခိုက္မႈ ဆန္းစစ္ျခင္း(EIA)၏ အားနည္းခ်က္ တစ္ရပ္ ျဖစ္သည့္ ဇီဝမ်ဳိးစံုမ်ဳိးကြဲဆိုင္ရာ သတင္းအခ်က္အလက္(data)မ်ား အပါအဝင္ သက္ဆိုင္ရာ အရင္းအျမစ္မ်ားကို မည္သည့္ ေနရာမ်ားတြင္ ရရွိႏိုင္ေၾကာင္း လမ္းညႊန္ေပးထားသည္။

ဤစာတမ္းအႏွစ္ခ်ဳပ္တြင္ အက်ဥ္းခ်ဳပ္ႏွင့္ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းမ်ားအတြက္ အႀကံျပဳခ်က္မ်ားအျပင္ ေအာက္ေဖာ္ျပပါအတိုင္း အပိုင္း (၅) ပိုင္းပါဝင္သည္။

• အပိုင္း (၁)တြင္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား၊ ဇီဝမ်ိဳးစံုမ်ိဳးကြဲမ်ားႏွင့္ လူအခြင့္အေရးမ်ားၾကားရွိ ဆက္စပ္မႈမ်ားကို ရွင္းျပထားျပီး ဇီဝမ်ိဳးစံုမ်ိဳးကြဲမ်ားႏွင့္ ေဂဟစနစ္ဝန္ေဆာင္မႈမ်ားအား အေလးေပးထိန္းသိမ္းျခင္း၏ စီးပြားေရးျဖစ္ရပ္မ်ားကို ေဖာ္ျပထားသည္။

• အပိုင္း(၂)တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ ဇီဝမ်ဳိးစံုမ်ိဳးကြဲမ်ားအေၾကာင္း ၿခံဳငံုေဖာ္ျပထားၿပီး ပုဂၢလိက လုပ္ငန္းက႑မ်ားေၾကာင့္ ဇီဝမ်ိဳးစံုမ်ိဳးကြဲ အရင္းအျမစ္မ်ားအေပၚ က်ေရာက္လာႏိုင္သည့္ သက္ေရာက္မႈမ်ားႏွင့္ အဓိကၿခိမ္းေျခာက္မႈမ်ားကို အထူးအေလးေပး ေဖာ္ျပထားသည္။

• အပိုင္း(၃)တြင္ ဇီဝမ်ိဳးစံုမ်ိဳးကြဲမ်ားႏွင့္ ဆက္စပ္ေနေသာ မူဝါဒ၊ ဥပေဒမူေဘာင္အတြင္းရွိ နည္းနာမ်ားႏွင့္ အဖြဲ႕အစည္းပိုင္းဆိုင္ရာ အစီအစဥ္မ်ားကို ၿခံဳငံုသံုးသပ္ေဖာ္ျပထားျပီး ပတ္ဝန္းက်င္ ထိခိုက္မႈ ဆန္းစစ္ျခင္း(EIA) အပါအဝင္ ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ ပတ္ဝန္းက်င္ဆိုင္ရာ ဥပေဒ၊ မူဝါဒႏွင့္ စည္းမ်ဥ္းမ်ားရွိ ဇီဝမ်ိဳးစံုမ်ိဳးကြဲမ်ားႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ လုိက္နာရမည့္ အခ်က္မ်ားကိုလည္း ေဖာ္ျပထားသည္။

• အပိုင္း(၄)တြင္ ဇီဝမ်ိဳးစံုမ်ိဳးကြဲမ်ား၊ ၄င္းႏွင့္အတူ ဆက္စပ္ေနသည့္ လူ႔အခြင့္အေရးမ်ားဆိုင္ရာ ရလာဒ္မ်ား တိုးတက္ေကာင္းမြန္ေစရန္အတြက္ ျမန္မာႏုိင္ငံရွိ ပတ္ဝန္းက်င္ ထိခိုက္မႈ ဆန္းစစ္ျခင္း (EIA)လုပ္ငန္းစဥ္အား ကုမၸဏီမ်ားမွ မည္သို႔ အသံုးျပဳႏုိင္ေၾကာင္း ေဆြးေႏြးထားသည္။

• အပိုင္း(၅)တြင္ ပတ္ဝန္းက်င္ ထိခိုက္မႈဆန္းစစ္ျခင္း (EIA)အပါအဝင္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားမွ ဇီဝမ်ိဳးစံုမ်ိဳးကြဲမ်ားထိန္းသိမ္းကာကြယ္ရန္ လိုက္နာက်င့္သံုးသည့္ ႏိုင္ငံတကာအဆင့္ စံနႈန္းမ်ား၊အေလ့အက်င့္ေကာင္းမ်ားႏွင့္ နည္းလမ္းမ်ားကို ၿခံဳငံုေဖာ္ျပထားသည္။

ဤစာတမ္းအႏွစ္ခ်ဳပ္အား ေအာက္ေဖာ္ျပပါ အျခားဆက္စပ္သည့္ စာတမ္းမ်ားျဖင့္လည္း ျဖည့္စြက္ေပးထားပါသည္။

• ၁) ဇီဝမ်ိဳးစံုမ်ိဳးကြဲမ်ား၊ ေဂဟစနစ္ဝန္ေဆာင္မႈမ်ားႏွင့္ လူ႕အခြင့္အေရးမ်ားၾကားရွိ ဆက္စပ္မႈမ်ား -ေနာက္ဆက္တြဲဖတ္ရႈရန္

• ၂) သဘာဝထိန္းသိမ္းေရး နယ္ေျမမ်ားႏွင့္ အဓိကအေရးပါေသာ ဇီဝမ်ဳိးစံုမ်ဳိးကဲြမ်ား တည္ရွိရာ နယ္ေျမမ်ား အပါအဝင္ ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ ဇီဝမ်ိဳးစံုမ်ိဳးကြဲမ်ားး

• ၃) ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ဇီဝမ်ဳိးစံုမ်ဳိးကြဲမ်ားႏွင့္ ေဂဟစနစ္ ဝန္ေဆာင္မႈမ်ားအား ထိန္းသိမ္းေရး လုပ္ေဆာင္ေနသည့္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာႏွင့္ ျပည္တြင္း သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ဆိုင္ရာ အဖြဲ႕အစည္းမ်ား

ေရနံႏွင့္ သဘာဝဓာတ္ေငြ႔လုပ္ငန္းက႑၊ သတၳဳတြင္းလုပ္ငန္းက႑၊ ခရီးသြားလုပ္ငန္းက႑ႏွင့္ စုိက္ပ်ဳိးေရးလုပ္ငန္းက႑တို႔ေၾကာင့္ ဇီဝမ်ဳိးစံုမ်ဳိးကြဲမ်ားအေပၚ က်ေရာက္လာသည့္ သက္ေရာက္မႈမ်ားအား ေဖာ္ျပေပးထားသည့္ အႏွစ္ခ်ဳပ္မွတ္စုတိုမ်ားျဖင့္လည္း ဤစာတမ္းအား ျဖည့္စြက္ေပးထားသည္။ ၎အႏွစ္ခ်ဳပ္ မွတ္စုမ်ားတြင္ ျဖစ္ႏိုင္ေျခရွိသည့္ ဇီဝမ်ဳိးစံုမ်ဳိးကြဲမ်ား/လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ သက္ေရာက္မႈမ်ားကို ထည့္သြင္းေရးသားထားၿပီး ပိုမိုအေသးစိတ္ လမ္းညႊန္ခ်က္မ်ားႏွင့္ အခ်က္အလက္မ်ား ရရွိႏိုင္သည့္ အရင္းအျမစ္မ်ားသို႔ပါ ခ်ိတ္ဆက္ေပးထားသည္။

ျမန္မာ့စီးပြားေရးက႑ တာဝန္ယူမႈရွိေရး အေထာက္အကူျပဳဌာန (MCRB)သည္ ေရနံႏွင့္ သဘာဝဓာတ္ေငြ႔ လုပ္ငန္း၊ ခရီးသြားလုပ္ငန္း၊ အိုင္စီတီလုပ္ငန္း၊ သတၳဳတြင္းလုပ္ငန္းႏွင့္ ဆီအုန္း က႑ (၂၀၁၉ ခုႏွစ္တြင္ မူၾကမ္းထြက္ရွိမည္)ရွိ က႑အလိုက္ သက္ေရာက္မႈမ်ားအား ေလ့လာဆန္းစစ္ျခင္း (SWIA)၌ ဇီဝမ်ဳိးစံုမ်ဳိးကြဲမ်ားႏွင့္ ပတ္ဝန္းက်င္ဆိုင္ရာ ထိခိုက္မႈမ်ားကို ထည့္သြင္းေဆြးေႏြးထားသည္။

ဤျမန္မာႏိုင္ငံရွိ ဇီဝမ်ဳိးစံုမ်ဳိးကြဲမ်ား၊ လူ႔အခြင့္အေရးႏွင့္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားဆိုင္ရာ စာတမ္း အႏွစ္ခ်ဳပ္သည္ ျမန္မာ့စီးပြားေရးက႑ တာဝန္ယူမႈရွိေရး အေထာက္အကူျပဳဌာနမွ  ထုတ္ေဝေသာ လုပ္ငန္းက႑ အားလံုးႏွင့္ သက္ဆုိင္သည့္ cross cutting အေၾကာင္းအရာဆုိင္ရာ စာစဥ္တြင္ တစ္ခုအပါအဝင္ ျဖစ္သည္။ အျခားေသာ စာတမ္းမ်ားမွာ “ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း ခြဲျခား ဆက္ဆံမႈ ႏွင့္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္း”၊ ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ ဌာေန တိုင္းရင္းသားမ်ား၏ ရပိုင္ခြင့္မ်ားႏွင့္ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းမ်ား”၊ “ေျမယာ”ႏွင့္ “ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းရွိ ကေလးသူငယ္ အခြင့္အေရးမ်ားႏွင့္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား” တို႔ျဖစ္သည္။

ဤစာတမ္းအႏွစ္ခ်ဳပ္အား အဂၤလိပ္ဘာသာ ႏွင့္ ျမန္မာဘာသာ ႏွစ္မ်ဳိးစလံုးျဖင့္ ဖတ္ရႈႏိုင္သည္။

သတင္းထုတ္ျပန္ခ်က္ကိုလည္း အဂၤလိပ္ဘာသာ ႏွင့္ ျမန္မာဘာသာ ႏွစ္မ်ဳိးစလံုးျဖင့္ ဖတ္ရႈႏိုင္သည္။

Share: