English
မြန်မာ
မြန်မာ (unicode)
“ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ ခရီးသြားလုပ္ငန္းတြင္ ေဒသခံမ်ားပိုမိုပါ၀င္ႏိုင္ေရးလိုအပ္”
“ခရီးသြားလုပ္ငန္းဖြံ႕ၿဖိဳးမႈ အရွည္တည္တံ႕ေစေရး ေဒသဆိုင္ရာ တာဝန္ရွိသူမ်ား၊ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္ ေဒသခံျပည္သူမ်ားအၾကား ပိုမိုပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ႏိုင္ေရးလိုအပ္သလို၊ တခ်ိန္တည္းတြင္လည္း ခရီးသြားလုပ္ငန္းႏွင့္ ဆက္စပ္သည့္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္မ်ားႏွင့္ ခရီးသြားလုပ္ငန္းဆိုင္ရာ ဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ားတြင္ ေဒသခံျပည္သူမ်ား ပိုမိုပါဝင္ႏိုင္ေရး လိုအပ္လ်က္ရွိသည္။”
အဆိုပါအခ်က္သည္ ျမန္မာ့စီးပြားေရးက႑တာဝန္ယူမႈရွိေရး အေထာက္ကူျပဳဌာန (Myanmar Centre for Responsible Business – MCRB) ႏွင့္ Hanns Seidel Foundation (HSF) တို႕မွ စက္တင္ဘာလ ၃၀ ရက္ေန႕မွ ေအာက္တိုဘာလ ၂ ရက္ေန႕အထိ ေနျပည္ေတာ္တြင္ က်င္းပခဲ႔ေသာ “ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ တာ၀န္သိ ခရီးသြားလုပ္ငန္းႏွင့္ လူ႕အခြင့္အေရးမ်ားဆီသို႕ ခ်ဥ္းကပ္လမ္းစဥ္မ်ား” ဆိုင္ရာ နယ္ပယ္အသီးသီးမွ အက်ိဳးလိုလားသည့္ သက္ဆိုင္သူမ်ားပါဝင္ေသာ အလုပ္ရံုေဆြးေႏြးပြဲက ထြက္ေပၚလာသည့္ အဓိက အခ်က္ျဖစ္သည္။ အလုပ္ရံုေဆြးေႏြးပြဲသို႕ ခရီးသြားလုပ္ငန္းႏွင့္ ဆက္စပ္သည့္ နယ္ပယ္အသီးသီးမွ တာဝန္ရွိသူ ၁၀၀ ေက်ာ္ တက္ေရာက္ ခဲ႔ၾကသည္။ တက္ေရာက္သူမ်ားထဲတြင္ အစိုးရဝန္ႀကီးဌာနမ်ားမွ တာဝန္ရွိသူမ်ား၊ ျမန္မာခရီးသြားလုပ္ငန္းဆိုင္ရာ အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ ကုမၸဏီမ်ား နွင့္ ေျမယာအခြင့္အေရး၊ ယဥ္ေက်းမႈႏွင့္ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ဆိုင္ရာ ထိန္းသိမ္းေရးဆိုင္ရာ လုပ္ငန္မ်ား လုပ္ကိုင္ေနၾကေသာ အရပ္ဖက္အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ ထို႕အတူ ႏိုင္ငံတကာမွ အစိုးရမဟုတ္ေသာ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားမွ တာဝန္ရွိသူမ်ားႏွင့္ ခရီးသြားလုပ္ငန္းဆိုင္ရာ ကၽြမ္းက်င္သူမ်ား တက္ေရာက္ခဲ႕ၾကသည္။
အစီအစဥ္မွတ္တမ္း ႏွင့္ တင္ျပပံုတင္ျပခ်က္မ်ားသည္ အြန္လိုင္းေပၚတြင္ မၾကာေသာအခ်ိန္တြင္ရရွိႏိုင္မည္ျဖစ္သည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ခရီးသြားလုပ္ငန္းဖြံ႕ၿဖိဳးေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ပါဝင္သူမ်ားအား ၄င္းတို႕၏ အဓိက စိုးရိမ္သည့္ အခ်က္မ်ားကို ေဖာ္ျပရန္ေတာင္းခံခဲ႕သည္။ ၄င္းတို႕ စိုးရိမ္သည့္ အဓိက အခ်က္ ၁၀ ခ်က္အနက္ ခရီးသြားလုပ္ငန္းဖြံ႕ၿဖိဳးရာေဒသမ်ားရွိ စီမံကိန္းေရးဆြဲမႈမ်ားတြင္ ေဒသခံျပည္သူမ်ား ပါဝင္ပိုင္ခြင့္ နည္းပါးျခင္း ဆိုသည့္ အခ်က္သည္ တက္ေရာက္လာသူ အမ်ားစုက ၄င္းတို႕ အစိုးရိမ္ဆံုးအခ်က္အျဖစ္ ေဖာ္ျပခဲ႕ၾကၿပီး တက္ေရာက္လာသူမ်ား၏ ၂၀ % က ေဖာ္ျပခဲ႕ၾကသည္။ တက္ေရာက္သူမ်ားေဖာ္ျပခဲ႕သည့္ စိုးရိမ္သည့္စာရင္းတြင္ ထိပ္ဆံုးမွ ေဖာ္ျပခံရသည့္ အျခားအခ်က္ ၅ ခ်က္မွာ စြန္႕ပစ္ပစၥည္းမ်ားႏွင့္ ေရအရင္းအျမစ္ စီမံခန္႕ခြဲေရးကိစၥမ်ား၊ လံုၿခံဳေရးကိစၥရပ္မ်ား၊ ေျမယာအသံုးခ်ခြင့္၊ ေက်းရြာမ်ား ေရႊေျပာင္းခံရမႈ ႏွင့္ ခရီးသြားက႑မွ ကေလးငယ္မ်ားအေပၚ သက္ေရာက္လာႏိုင္မႈတို႕ျဖစ္သည္။
က်င္းပခဲ႕သည့္ အလုပ္ရံုေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ျမန္မာအစိုးရ၏ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္က ေရးဆြဲခဲ႔သည့္ ခရီးသြားလုပ္ငန္း မဟာဗ်ဴဟာစီမံကိန္း (2013 Tourism Master Plan) ရွိ ေပါင္းစပ္ၿခံဳငံုပါဝင္သည့္ ဇုန္သတ္မွတ္ျခင္း ႏွင့္ စီမံကိန္းေရးဆြဲျခင္းႏွင့္ ဆက္စပ္သည့္ ကိစၥရပ္မ်ားတြင္ ျဖစ္ေပၚတိုးတက္မႈမ်ားကို ျပန္လည္သံုးသပ္ႏိုင္သည့္ အခြင့္အေရးကို ရွရွိခဲ႕ပါသည္။ ထို႕အတူ Hanns Seidel Foundation (HSF) မွ ပံ႕ပိုးလုပ္ေဆာင္ခဲ႕သည့္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ တာဝန္ယူမႈရွိသည့္ ခရီးသြားလုပ္ငန္းဆိုင္ရာ မူဝါဒ (Responsible Tourism Policy 2012) ႏွင့္ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ေဒသခံမ်ားပူးေပါင္းပါဝင္သည့္ ခရီးသြားလုပ္ငန္းဆိုင္ရာ မူဝါဒ (Community Involved Tourism Policy – 2013) မ်ားကိုလည္း ျပန္လည္သံုးသပ္ခြင့္ ရရွိခဲ႔ပါသည္။ ဟိုတယ္ႏွင့္ ခရီးသြားလာေရးလုပ္ငန္း ဝန္ႀကီးဌာန ျပည္ေတာင္စုဝန္ႀကီး ဦးေဌးေအာင္ကလည္း ျမန္မာခရီးသြားလုပ္ငန္းက႑ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ အစိတ္အပိုင္းအေနျဖင့္ ေရးဆြဲခဲ႕သည့္ အထက္ပါ မူဝါဒသံုးရပ္ကို ေရွ႕ဆက္ေဆာင္ရြက္မည့္ လုပ္ငန္းမ်ား၏ အေျခခံအျဖစ္ ထည့္သြင္းအေကာင္အထည္ေဖာ္သြားမည့္ အခ်က္ကို အလုပ္ရံုေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ေျပာၾကားခဲ႕ေသာ ၄င္း၏ အဖြင့္မိန္႕ခြန္းတြင္ ထည့္သြင္းေျပာၾကားသြားသည္။
သို႕ေသာ္ျငားလည္း အဆိုပါမူဝါဒမ်ားသည္ ခရီးသြားလုပ္ငန္းတြင္ ေဒသခံျပည္သူမ်ား ပိုမိုပါဝင္ေရးအတြက္ ခိုင္မာသည့္ မူေဘာင္တစ္ရပ္ခ်မွတ္ေရးကို ထည့္သြင္းေဖာ္ျပထားေသာ္လည္း လက္ေတြ႕တြင္မူ မူဝဒါမ်ားတြင္ ထည့္သြင္းထားသည့္အတိုင္း လုပ္ေဆာင္ျခင္းမရွိသည္ကို တက္ေရာက္လာသူအမ်ားစုက ေျပာၾကားသည္။ ယင္းသို႕ မလုပ္ေဆာင္ႏိုင္သည့္ အေၾကာင္းရင္းမ်ားမွာ လုပ္ကိုင္ႏိုင္သည့္ စြမ္းရည္မရွိျခင္း၊ ဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ား ခ်မွတ္လုပ္ေဆာင္ရာတြင္ ထိထိေရာက္ေရာက္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ႏိုင္ေရးအတြက္ လိုအပ္သည့္ ေငြေၾကးႏွင့္ အခ်ိန္ေပးႏိုင္မႈ မရွိျခင္းတို႕ေၾကာင့္ ျဖစ္သည္ကိုေတြ႕ရသည္။ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပိုင္းမွ လုပ္ကိုင္လိုသည့္ ျပင္းျပသည့္ ႏိုင္ငံေရး စိတ္ဆႏၵ (political will) အျပင္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးေထာက္ကူျပဳအဖြဲ႕မ်ားမွ ေငြေၾကးႏွင့္ နည္းပညာေထာက္ကူမႈမ်ား ပိုမိုျပဳလုပ္ရန္ လိုအပ္ခ်က္ကိုလည္း တက္ေရာက္သူမ်ား၏ ေဆြးေႏြးခ်က္မ်ားတြင္ ေတြ႕ရွိရသည္။
MCRB က ပုဂံ၊ အင္းေလး ႏွင့္ တံတားဦး (မႏၱေလး) ေဒသမ်ားရွိ ဟိုတယ္ဇုန္တည္ေဆာင္မႈမ်ားအေပၚ သုေတသန ျပဳလုပ္ျခင္းမွ ပဏမေလ႕လာ ေတြ႕ရွိခ်က္မ်ားကို တင္ျပေဆြးေႏြးခဲ႕ပါသည္။ အဆိုပါ ပဏမေတြ႕ရွိခ်က္မ်ားတြင္ တံတားဦးဟိုတယ္ဇုန္ ေဆာက္လုပ္ရာတြင္ ေျမယာႏွင့္ သီးႏွံမ်ားအေပၚ ေလ်ာ္ေၾကးေငြကိစၥ မညီမွ်မႈမ်ားေၾကာင္႔ ေဒသခံမ်ားအၾကား ပဋိပကၡမ်ား၊ လုပ္ငန္းအေပၚ ယံုၾကည္မႈမရွိျခင္း ႏွင့္ ေျမယာေစ်းကစားမႈမ်ားအေပၚ မေက်နပ္ ခ်က္မ်ားရွိသည္ကို ေတြ႕ရွိရသည္။ အင္းေလးဟိုတယ္ဇုန္တည္ေဆာက္ရာတြင္လည္း ေဒသခံျပည္သူမ်ား ႏွင့္ လာေရာက္လည္ပတ္သူမ်ားက သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္အေပၚထိခိုက္မႈမ်ားႏွင့္ ေတာေတာင္ေရေျမရွဳခင္းအေပၚ ထိခိုက္မႈမ်ားကို ေဖာ္ျပခဲ႕ၾကသည္။ ပုဂံတြင္ ဟိုတယ္ဇုန္မ်ားေဖာ္ေဆာင္ေရးလုပ္ငန္းမ်ားအေပၚ ေလ့လာ ဆန္းစစ္ျခင္းမွ ရရွိသည့္ အဓိက ေတြ႕ရွိခ်က္မ်ားတြင္ ေျမယာေလ်ာ္ေၾကးေငြကိစၥမ်ားႏွင့္ လူမႈဘဝထိခိုက္မႈမ်ား မပါဝင္ေပ။ သို႕ေသာ္ ေရွးေဟာင္းယဥ္ေက်းထိန္းသိမ္းေရးအတြက္ ကန္႕သတ္ထားသည့္ ေနရာေဒသမ်ားတြင္ ဟိုတယ္မ်ား တည္ေဆာက္ျခင္း၏ တရားဝင္မႈႏွင့္ စီမံကိန္းမ်ားအတြက္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ား ခ်မွတ္လုပ္ေဆာင္ရာတြင္ ပြင့္လင္း ျမင္သာမႈရွိေရးႏွင့္ ခ်မွတ္သည့္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ား တသမတ္တည္း ျဖစ္ေရးအေပၚ လိုအပ္ခ်က္မ်ားရွိသည္ကို ေတြ႕ရွိရသည္။ Tourism Transparency မွ လည္း ကခ်င္ျပည္နယ္ အင္းေတာ္ႀကီးေဒသႏွင့္ ခ်င္းျပည္နယ္ နတ္မေတာင္ အပါအဝင္ ေပၚထြက္လာသည့္ ခရီးသြားေဒသအသစ္မ်ားႏွင့္ အင္းေလးေဒသတို႕ရွိ သဘာဝပတ္၀န္းက်င္ဆိုင္ရာ ကိစၥရပ္မ်ားႏွင့္ ေဒသခံျပည္သူမ်ား၏ လူေနမႈဘဝမ်ားအေပၚ ထိခိုက္ႏိုင္သည့္ အခ်က္မ်ားကို တင္ျပေဆြးေႏြးခဲ႕သည္။
အလုပ္ရံုေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ေဒသမွပူးေပါင္းပါဝင္သည့္ ခရီးသြားလုပ္ငန္းမ်ား (Community Involvement in Tourism -CIT) ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးက႑တြင္ ေကာင္းေသာျဖစ္ထြန္းမႈမ်ားအေၾကာင္းကိုလည္း တင္ျပေဆြးေႏြးခဲ႕ၾကသည္။ International Trade Center (ITC) က ထိုင္းႏိုင္ငံတြင္ ဖြ႕ံၿဖိဳးၿပီးျဖစ္သည့္ ေဒသမွပူးေပါင္းပါဝင္သည့္ ခရီးသြားလုပ္ငန္းမ်ားကို ေလ့့လာကာ ကယားျပည္နယ္ရွိေက်းရြာမ်ားအား ယဥ္ေက်းမႈႏွင့္ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ေလ႕လာေရးခရီးစဥ္မ်ား ျဖစ္ထြန္ေပၚေပါက္ေရးအတြက္ ပံ႕ပိုးေပးလ်က္ရွိရာ ၄င္းတို႕၏ လုပ္ေဆာင္မႈမ်ားကို တင္ျပေဆြးေႏြးခဲ႕သည္။ ထို႕အတူ Peace Nexus ႏွင့္ Action Aid အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၏ အသီးသီး ပံ႕ပိုးမႈမ်ားျဖင့္ သံေတာင္ႀကီးေဒသႏွင့္ ပခုကၠဴေဒသမ်ားတြင္ ႏိုင္ငံျခားခရီးသြားမ်ားအပါအဝင္ လာေရာက္လည္ပတ္သူမ်ားအတြက္ ေနရာထိုင္ခင္းႏွင့္ မနက္စာ ရရွိႏိုင္သည့္ (Bed and Breakfast) တည္းခိုစရာေနရာမ်ားကို သက္ဆိုင္ရာမွခြင့္ျပဳၿပီး ျဖစ္ရာ ခရီးသြားမ်ားအေနျဖင့္ ညအိပ္ေနထိုင္ႏိုင္ၿပီျဖစ္ၿပီး ခရီးသြားလုပ္ငန္းမွ စီးပြားေရး အက်ိဳးေက်းဇူးမ်ားကို ေဒသမွ ပို၍ ခံစားႏိုင္မည္ျဖစ္သည္။
ခရီးသြားလုပ္ငန္းကို လူ႕အခြင့္အေရးအျမင္မွ ၾကည့္ရွဳသံုးသပ္ခြင့္ကိုလည္း အလုပ္ရံုေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ရရွိခဲ႕ပါသည္။ MCRB မွ ၂၀၁၅ ေဖေဖာ္ဝါရီတြင္ ထုတ္ျပန္ခဲ႕သည့္ ခရီးသြားလုပ္ငန္းအေပၚ က႑အေပၚ ေလ႕လာဆန္းစစ္ျခင္း (Sector-wide Impact Assessment (SWIA) on Tourism) တြင္ ေဖာ္ျပခဲ႔သည့္ ခရီးသြားလုပ္ငန္းမွ လူ႕အခြင့္အေရးအပၚ ေကာင္းက်ိဳး၊ ဆိုးက်ိဳးသက္ေရာက္မႈမ်ားအေၾကာင္းကိုလည္း ယခုက်င္းပခဲ႕သည့္ အလုပ္ရံုေဆြးေႏြးပြဲ တင္ျပေဆြးေႏြးခဲ႔ပါသည္။ ဆြစ္ဇာလန္ႏိုင္ငံ အေျခဆိုက္ Kuoni Travel ကုမၸဏီ မွ Matthias Leisinger မွလည္း ၄င္းကုမၸဏီက ေဆာင္ရြက္သည့္ ခရီးသြားလုပ္ငန္းမ်ားတြင္ လူအခြင့္အေရးဆိုင္ရာကိစၥရပ္မ်ား ထည့္သြင္းလုပ္ေဆာင္ေနသည့္ အခ်က္ကို ထည့္သြင္းေဆြးေႏြးခဲ႕သည္။ ၄င္းက Kuoni Travel သည္ ဥေရာပတြင္ လူ႕အခြင့္အေရးႏွင့္ ခရီးသြားလုပ္ငန္းဆိုင္ရာ စားပြဲဝိုင္းေဆြးေႏြးပြဲ (Roundtable: Human Rights and Tourism) ဟု လူသိမ်ားသည့္ နယ္ပယ္အသီးသီးမွ အက်ိဳးလိုလားသည့္ သက္ဆိုင္သူမ်ားပါဝင္သည့္ လုပ္ေဆာင္မႈတြင္ အဖြဲ႕ဝင္ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ႕သည္။ အလုပ္ရံုေဆြးေႏြးပြဲ တက္ေရာက္လာသူမ်ားက ခရီးသြားလုပ္ငန္းက႑မွ ကေလးငယ္မ်ားအေပၚ သက္ေရာက္မႈမ်ား၊ က႑တြင္ လုပ္ကိုင္ေနသူမ်ားႏွင့္ ခရီးသြားမ်ား၏ လံုၿခံဳေရးဆိုင္ရာ ကိစၥရပ္မ်ား စသည္တို႕ အပါအဝင္ လူ႕အခြင့္အေရးဆိုင္ရာကိစၥရပ္မ်ားကို ေျဖရွင္းႏိုင္ေရး ႏိုင္ငံတြင္းရွိ အက်ိဳးလိုလားသည့္ သက္ဆိုင္ရာပုဂၢိဳလ္မ်ား ပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္ႏိုင္သည့္ အခ်က္မ်ားကို ေဆြးေႏြးခဲ႕ၾကသည္။
အလုပ္ရံုေဆြးေႏြးပြဲတြင္ က်ယ္က်ယ္ျပန္႕ျပန္႕ေဆြးေႏြးခဲ႕သည့္ အျခားအခ်က္တစ္ခုမွာ ခရီးသြားက႑ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈႏွင့္ အတူ ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမႈႏွင့္ ေရွးေဟာင္းယဥ္ေက်းမႈအေမြအႏွစ္မ်ား ကာကြယ္ထိန္းသိမ္းေရးကို ေပါင္းစပ္ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္သည့္ အေၾကာင္းအရာမ်ားျဖစ္သည္။ ခရီးသြားေဒသေနရာသစ္မ်ားတြင္ လုပ္ေဆာင္လ်က္ရွိသည့္ ေဒသမွပူးေပါင္းပါဝင္သည့္ ခရီးသြားလုပ္ငန္းမ်ား (CIT) မ်ားအျပင္ ယဥ္ေက်းမႈဝန္ႀကီးဌာနမွ သေရခတၱရာၿမိဳ႕ေဟာင္း အပါအဝင္ ကမၻာ႔ယဥ္ေက်းမႈအေမြအႏွစ္စာရင္း (World Heritage Sites) ဝင္ ပ်ဴၿမိဳ႕ေဟာင္းမ်ားအား ျပည္တြင္းႏွင့္ ျပည္ပခရီးသြားမ်ား လာေရာက္လည္ပတ္ႏိုင္သည့္ ခရီးသြားေဒသမ်ားအျဖစ္ ျဖစ္ထြန္းလာေရး လုပ္ေဆာင္ေနမႈမ်ားကို အလုပ္ရံုေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ပါဝင္တင္ျပေဆြးေႏြးသြားသည္။ အလုပ္ရံုေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ပုဂံကို ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ထိပ္တန္း ခရီးသြားေဒသတစ္ခုျဖစ္လာေရး၊ ကမၻာ႕ယဥ္ေက်းမႈအေမြအႏွစ္စာရင္းဝင္ ေနရာတစ္ခုျဖစ္လာေရး လုပ္ေဆာင္ရာတြင္ ႀကံဳေတြ႕ရသည့္ အခက္အခဲမ်ားကို တက္ေရာက္လာသည့္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္မ်ား၊ အစိုးအဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္ အရပ္ဖက္အဖြဲ႕အစည္းမ်ားအၾကား က်ယ္က်ယ္ျပန္႕ျပန္႕ ေဆြးေႏြးခဲ႕ၾကသည္ကို ေတြ႕ရွိရသည္။ Thammasat University မွ Professor Walter Jamieson ကလည္း ထိုင္းႏွင့္ လာအိုႏိုင္ငံတို႕တြင္ ကမၻာ့ယဥ္ေက်းမႈ အေမြအႏွစ္စာရင္း၀င္ေနရာမ်ားအတြက္ လုပ္ေဆာင္ရာတြင္ ေတြ႕ရွိရသည့္အခ်က္မ်ားကို နမူနာယူ ေလ႕လာ သိရွိႏိုင္ရင္ တင္ျပေဆြးေႏြးခဲ႔ပါသည္။
ျမန္မာ့စီးပြားေရးက႑တာဝန္ယူမႈရွိေရး အေထာက္ကူျပဳဌာန (MCRB) ၏ ဒါရိုက္တာျဖစ္သူ Vicky Bowman က
"ယခုအလုပ္ရံုေဆြးေႏြးပြဲက ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ၊ ေပါင္းစပ္ဆက္သြယ္မႈနဲ႕ အျမင္အမ်ိဳးမ်ိဳးႏွင့္ အေတြ႕အႀကံဳအမ်ိဳးမ်ိဳးကို ေလ႕လာဖလွယ္ျခင္းက ခရီးသြားလုပ္ငန္း အရွည္သျဖင့္ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးအတြက္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ားခ်မွတ္လုပ္ေဆာင္ရာမွာ အေရးပါတဲ႕အခ်က္ဆိုတာ မီးေမာင္းထိုးျပျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာရွိတဲ႕ ဟိုတယ္ဇုန္ေတြ လုပ္ေဆာင္မႈ သမိုင္းကို ျပန္ၾကည့္ရင္ ျဖစ္လာႏိုင္တဲ႕ လူမႈေရး၊ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈဆိုင္ရာ သက္ဆိုင္မႈမ်ားကို ျပည္႔ျပည္႔စံုစံုနားလည္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ျခင္းမရွိဘဲ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေတြ ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္ခ်မွတ္ လုပ္ေဆာင္တာ ေတြ႕ရတယ္။ ထို႕အတူပဲ ေစ်းကြက္ရဲ႕လိုအပ္ခ်က္၊ ေဒသခံမ်ားရဲ႕စိုးရိမ္မႈမ်ားကိုလည္း ၿခံငံုထည္သြင္းစဥ္းစားခဲ႕ျခင္း မရွိတာေတြ႕ရပါတယ္။ ဒီလိုလုပ္ေဆာင္ျခင္းေတြက လုပ္ေဆာင္တဲ႕ေဒသေတြမွာ ဆိုးက်ိဳးမ်ားျဖစ္ေပၚေစႏိုင္သလို၊ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြမွာ ဆံုးရွံဳးမႈမ်ားနဲ႕ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ထိခိုက္မႈမ်ား၊ ခရီးသြားမ်ားအတြက္လည္း မေပ်ာ္ရႊင္မႈ မ်ားကို ျဖစ္ေပၚေစပါတယ္” ဟု ေျပာၾကားသည္။
Hanns Seidel Foundation (HSF) ၏ ဌာေနကိုယ္စားလွယ္ျဖစ္သူ Achim Munz ကလည္း
“ေနျပည္ေတာ္မွာ ယခုက်င္းပခဲ႕တဲ႕ အခုအလုပ္ရံုေဆြးေႏြးပြဲက ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ တည္ရွိၿပီးျဖစ္တဲ႕ခရီးသြားေဒသမ်ားနဲ႕ ေပၚထြက္ လာေနတဲ႕ ခရီးသြားေဒသသစ္မ်ား ခရီးသြားလုပ္ငန္းဖြ႕ံၿဖိဳးေရးမွာ ေဒသအဆင့္နယ္ပယ္အသီးသီးမွ အက်ိဳး လိုလားသည့္ သက္ဆိုင္သူမ်ားပါဝင္တဲ႕ အလုပ္ရံုေဆြးေႏြးပြဲေတြရွိေရး လိုအပ္ခ်က္ကို သိရွိေစတယ္။ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္မွာ Hanns Seidel Foundation အေနျဖင့္ ခရီးသြားလုပ္ငန္းက တိုင္းျပည္အတြက္ ထမင္းအိုးတယ္ႏိုင္တဲ႕ မီးေတာက္လိုျဖစ္ေစၿပီး၊ အိမ္ကို ျပာက်ေစမယ့္ မီးေတာက္လို မျဖစ္ေစဖို႕ အျခားအဖြဲ႕အစည္းမ်ားနဲ႕ ပူးေပါင္းၿပီး၊ ဒီမွာ ေဆြးေႏြးသြားၾကတဲ႕ အဓိကအခ်က္မ်ားျဖစ္တဲ႕ ဇုန္သတ္မွတ္ျခင္းကိစၥရပ္မ်ား၊ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ဆိုင္ရာ သက္ေရာက္မႈမ်ားစတဲ႕ အခ်က္မ်ားအပါအဝင္ ခရီးသြားလုပ္ငန္းဆိုင္ရာ ကိစၥရပ္မ်ားအတြက္ ေဒသအဆင့္ အလုပ္ရံုေဆြးေႏြးပြဲေတြ က်င္းပသြားႏိုင္ဖို႕ စီစဥ္လုပ္ေဆာင္သြားမွာ ျဖစ္ပါသည္။” ဟု ေျပာၾကားသည္။
