English
မြန်မာ
မြန်မာ (unicode)
၂၀၁၈ ပြင့္သစ္စ အစီရင္ခံစာ ထုတ္ျပန္
ျမန္မာ့စီးပြားေရးက႑တာဝန္ယူမႈရွိေရးအေထာက္အ ကူုျပဳဌာန(MCRB)၏ စတုတၱေျမာက္ ပြင့္သစ္စအစီရင္ခံစာကို ယေန႔ထုတ္ျပန္လိုက္ သည္။ ၄င္းအစီရင္ခံစာကို ျမန္မာစီးပြားေရးအတိုင္ပင္ခံ ကုမၸဏီတစ္ခု ျဖစ္သည့္Yeverႏွင့္ပထမဆံုးအႀကိမ္ တြဲဖက္ေဆာင္ရြက္ျခင္း ျဖစ္သည္။
၂၀၁၈ပြင့္သစ္စ အစီရင္ခံစာ သည္ စေတာ့အိပ္ခ်ိန္း စာရင္းဝင္ ကုမၸဏီမ်ားႏွင့္ အမ်ားပိုင္ကုမၸဏီမ်ား အပါအဝင္ ျမန္မာကုမၸဏီႀကီး ၁၈၂ ခုကို အကဲျဖတ္ အမွတ္ေပး ထားျခင္း ျဖစ္သည္။ တတိယအႀကိမ္ထုတ္ျပန္သည့္ ၂၀၁၆ပြင့္သစ္စအစီရင္ခံစာတြင္ အကဲျဖတ္ခဲ့သည့္ ကုမၸဏီအေရအတြက္ထက္ ႏွစ္ဆနီးပါး ပိုမ်ားသလို အကဲျဖတ္သည့္ စံႏူန္းႏွင့္တိုင္းတာမႈမ်ားကလည္း ႏွစ္ဆခန္႔ပိုမ်ားပါသည္။ ထိုအခ်က္က ၂၀၁၈ ပြင့္သစ္စကို ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းစီမံခန္႔ခြဲမႈ အေျခအေနႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး အမ်ားျပည္သူ သိရွိႏိုင္ေသာ အျမင့္မားဆံုးေသာ အစီရင္ခံစာတစ္ေစာင္ ျဖစ္ေစပါသည္။
၂၀၁၈အစီရင္ခံစာသည္ လြန္ခဲ့သည့္ ႏွစ္မ်ားက အသံုးျပဳသည့္ မူေဘာင္မ်ားႏွင့္မတူညီေသာ္လည္း ယခင္ႏွစ္မ်ား ကဲ့သို႔ပင္ ဝက္ဆိုဒ္ေပၚတြင္ ထုတ္ေဖာ္ၿပသထားသည့္ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားေပၚမူ တည္ၿပီး အမွတ္ေပး ျခင္းသာျဖစ္သည္။ ယခုအမွတ္ေပးစည္းမ်ဥ္းသည္ အာဆီယံ စီးပြားေရးစီမံအုပ္ခ်ဳပ္မႈ အမွတ္ေပးစည္းမ်ဥ္း ASEAN Corporate Governance Scorecard ကိုအေျခခံထားၿပီး ၄င္းအမွတ္ေပးစည္းမ်ဥ္းမွာ မေလးရွား၊ ထိုင္း၊ ဖိလစ္ပိုင္ ၊ အင္ဒိုနီးရွားႏွင့္ စင္ကာပူတို႔တြင္ အသံုးျပဳပါသည္။
၂၀၁၈ခုႏွစ္ အမွတ္ေပးစည္းမ်ဥ္းအရ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ား ထုတ္ေဖာ္ျပသမႈအမ်ားဆံုး ကုမၸဏီ (၃) ခုမွာ First Myanmar Investment (FMI) ၊ City Mart Holdings (CMHL)၊ ႏွင့္ Serge Pun & Associates (SPA)တို႔ျဖစ္သည္။ ၄င္းကုမၸဏီမ်ားသည္ ယခင္ႏွစ္ အကဲျဖတ္အမွတ္ေပးမႈမ်ားတြင္လည္း ထိပ္တန္း ၁၀တြင္ ပင္ ရွိေနသည့္ ကုမၸဏီမ်ား ျဖစ္ၿပီး ၂၀၁၈တြင္ ထပ္မံႀကိဳးပမ္းၿပီး သတင္းအခ်က္အလက္မ်ား ဖြင့္လွစ္ထုတ္ ေဖာ္ခဲ့သည္။ CMHLသည္ ၂၀၁၆ခုႏွစ္တြင္ အဆင့္၈ ရွိေနရာမွာ ၂၀၁၈တြင္ အဆင့္ ၂ သို႔ေရာက္ရွိခဲ့ သည္။
ရမွတ္ျမင့္မားစြာရရွိသည့္ အျခားကုမၸဏီမ်ားမွာ ဧရာဘဏ္ႏွင့္ မက္စ္ ျမန္မာ၊ေရႊေတာင္ ႏွင့္ Grand Guardian Insurance ( GGI) ၊ Dagon Group ၊ႏွင့္ Myanmar Thilawa SEZ Holdings တို႔ျဖစ္သည္။ ျမန္္မာ့ ၾသဘာ၊ ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ားဘဏ္၊ႏွင့္ ပထမပုဂၢလိကဘဏ္တို႔မွာလည္း ယမန္ႏွစ္ (၂၀၁၆ခုႏွစ္) ႏွင့္ႏွိဳင္းယွဥ္လွ်င္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းစီမံအုပ္ခ်ဳပ္မႈ အပိုင္းကိုတိုးျမွင့္ ေဖာ္ျပႏိုင္သည့္အတြက္ ရမွတ္မ်ားသိသာစြာ ျမင့္မားလာသည္ ကိုေတြ႔ရသည္။
အကဲျဖတ္သည့္ ကုမၸဏီမ်ားအနက္ဝက္ဘ္ဆိုဒ္မရွိသည့္ ကုမၸဏီ(၆၇)ခုရွိၿပီး ရာခိုင္ႏႈန္းအားျဖင့္ ၃၇ ရာခိုင္ႏႈန္း ျဖစ္သည္။ အခ်ိဳ ႔ ကုမၸဏီမ်ားသည္ ဝဘ္ဆိုဒ္ရွိေသာ္ျငားလည္း အကဲျဖတ္ခံနိုင္သည့္ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ား မရွိသည္ကို ေတြ႔ရသည္။ ဝဘ္ဆိုဒ္ရွိၿပီး သတင္းအခ်က္အလက္ အနည္းငယ္သာရွိသည့္ ကုမၸဏီ အေရအတြက္ မွာ (၁၁၆)ခုတြင္ (၈၀)ခု( ၆၉ရာခိုင္ႏႈန္း) သာ ရွိၿပီး ရမွတ္မွာ အျခားကုမၸဏီမ်ား၏ ပ်မ္းမွ်ရမွတ္ ၇ ရာခိုင္ႏႈန္း ေအာက္နည္းသည္ကို ေတြ႔ရသည္။
ေနာက္ထပ္ထူးျခားေသာအခ်က္တစ္ခုမွာ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈႏွင့္ ကုမၸဏီမ်ား ညႊန္ၾကားမႈဦးစီးဌာနတြင္ အမ်ားပိုင္ ကုမၸဏီအျဖစ္မွတ္ပံုတင္ထားေသာ ကုမၸဏီအခ်ိဳ႔တြင္ ထုတ္ေဖာ္ျပသမႈအလြန္အားနည္းၿပီး စီးပြားေရးလုပ္ငန္း စီမံအုပ္ခ်ဳပ္မႈမရွိသည္ကို ေတြ႔ရသည္။ ၄င္းသည္ ၂၀၁၅ ေငြေခ်းသက္ေသခံလက္မွတ္ဆိုင္ရာ နည္းဥပေဒ အရ ထုတ္ေဖာ္ျပသရမည့္ အခ်က္မ်ားႏွင့္ အစီရင္ခံရမည့္အခ်က္မ်ားႏွင့္ ကိုက္ညီမႈမရွိေပ။ ၄င္းကုမၸဏီမ်ား၏ ရမွတ္မွာ ပ်မ္းမွ် ၄ ရာခိုင္ႏႈန္းသာရွိသည္။
ယခုအကဲျဖတ္မႈတြင္မပါဝင္သည့္ အႀကီးစားႏွင့္အလတ္စားကုမၸဏီမ်ားသည္၄င္းတို႔၏ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈကို ပါဝင္ျပသရန္ စိတ္ဝင္စားမႈရွိပါ က “မီနီပြင့္သစ္စ”တြင္ဆႏၵအေလ်ာက္အမွတ္ေပးမႈခံယူ နိုင္ပါ သည္။
အစီရင္ခံစာတြင္ ထုတ္ေဖာ္ျပသသည့္ အခ်က္မ်ားအတြက္ ႀကီးၾကပ္ရမည့္ မူေဘာင္မ်ား၊ MCRB ပိုမိုက်ယ္ျပန့္ သည့္ရည္ရြယ္ခ်က္ျဖစ္ေသာ စီးပြားေရးလုပ္ငန္း စီမံအုပ္ခ်ဳပ္မႈႏွင့္ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈႏွင့္ သက္ဆိုင္သည့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ ၏ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈမ်ားကို အက်ဥ္းခ်ဳပ္တင္ျပထားပါသည္။ ၄င္းသည္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္း စီမံ အုပ္ခ်ဳပ္မႈ အရည္အေသြးတိုးတက္လာရန္ ႏွင့္ ကုမၸဏီမ်ားႏွင့္ ၄င္းတို႔၏ ရင္းႏွီး ျမွဳပ္ႏွံမႈအေပၚႀကီးၾကပ္မႈ၊ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈႏွင့္သတင္း အခ်က္အလက္ရရွိမႈတို႔ တိုးတက္လာေစရန္ ႀကီးၾကပ္ေရး ေကာ္မရွင္(SECM)ထူေထာင္ျခင္း အပါအဝင္ ျမန္မာအစိုးရ၏ ႀကီးၾကပ္မႈ အပိုင္းျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲ မႈတို႔ကို ေဖာ္ျပထားသည္။ ထို႔အတူ အဂတိလိုက္စားမႈတိုက္ဖ်က္ေရးအတြက္ ေဆာင္ရြက္မႈအခ်ိဳ႕ႏွင့္ အရပ္ဖက္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား ၏ ေဆာင္ရြက္မႈအခ်ိဳ႔ကို တင္ျပထားပါသည္။
ထို႔အျပင္ အစီရင္ခံစာသည္ သဘာဝသယံဇာ အရင္းအျမစ္ တူးေဖာ္ထုတ္လုပ္ေရး လုပ္ငန္းမ်ား ပြင့္လင္း ျမင္သာမႈ (EITI) ၊ ေဆာက္လုပ္ေရက႑ပြင့္လင္းျမင္သာ မႈေဖာ္ေဆာင္ေရး (CoST)၊ ႏွင့္ UN Global Compact (UNGC) အစရွိသည့္ ႏိုင္ငံတကာေဆာင္ရြက္မႈမ်ားတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ပါဝင္ေဆာင္ရြက္မႈမ်ားကို ေဖာ္ျပထား သည္။ ထို႔အတူ ဘ႑ာေရးမဟုတ္ေသာအခ်က္္မ်ား အစီရင္ခံမႈ၊ ဆက္ႏြယ္ပတ္သက္သူမ်ား ႏွင့္ခ်ိတ္ဆက္ ေဆာင္ရြက္မႈ၊ က်ားမ မတူကြဲျပားမႈအပါအဝင္ မတူကြဲျပားမႈ၊ အက်ိဳးအျမတ္ ပိုင္ဆိုင္မႈ၊ ႏွင့္ လူ႔အခြင့္အေရးႏွင့္ ေခတ္သစ္ကႊ်န္ျပဳမႈတို႔ပါဝင္သည့္ ကမၻာေပၚတြင္ျငင္းခုန္ေဆြးေႏြးမႈမ်ားရွိလာေသာ စီးပြားေရးလုပ္ငန္း စီမံအုပ္ ခ်ဳပ္မႈႏွင့္ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ၊ တို႔အေၾကာင္း မီးေမာင္းထိုးတင္ျပထားပါသည္။
စီးပြားေရးလုပ္ငန္းစီမံအုပ္ခ်ဳပ္မႈႏွင့္ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈတိုးျမင့္ေစရန္အတြက္ အစီရင္ခံစာတြင္အႀကံျပဳခ်က္မ်ား ထည့္သြင္းထားပါသည္ ။ ၄င္းမွာ ျမန္မာကုမၸဏီမ်ား ၊ အစိုးရ၊အဂတိလိုက္စားမႈတိုက္ဖ်က္ေရးေကာ္မရွင္ လႊတ္ေတာ္၊ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံသည့္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား၊ႏွင့္ အရပ္ဖက္အဖြဲ႔အစည္း ႏွင့္မီဒီယာမ်ား အတြက္ရည္ရြယ္ပါသည္။
