ရွမ္းျပည္နယ္ အေရွ႕ပိုင္းႏွင့္ ေတာင္ပုိင္းရွိ အရပ္ဖက္အဖဲြ႕အစည္းမ်ားအား ပတ္ဝန္းက်င္ထိခိုက္မႈ ဆန္းစစ္ျခင္းႏွင့္ တာဝန္ယူမႈရွိေသာ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းဆိုင္ရာမ်ားကုိ သိရွိနားလည္ႏုိင္ေစရန္ အသိပညာေပးျခင္း
တက္ေရာက္လာသူမ်ားမွ နမူနာေပးထားသည့္ ကုမၸဏီ လုပ္ေဆာင္မႈ အခု (၃၀) အား CSR/CSV ႏွင့္ သက္ဆုိင္ေသာ ေရြးခ်ယ္ေပးရသည့္ ကစားနည္းတြင္ ပါဝင္ခဲ့ၾကသည္
ဇြန္လတြင္ အစျပဳက်င္းပခဲ့ေသာ အလုပ္ရုံေဆြးေႏြးပဲြ၏ ေနာက္ဆက္တဲြအေနျဖင့္ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရးႏွင့္ ေတာင္သူလယ္သမားဖံြ႕ၿဖိဳးေရး အဖဲြ႕အစည္း (ရွမ္း) ႏွင့္ ေမတၱာဖံြ႕ၿဖိဳးေရး ေဖာင္ေဒးရွင္းႏွင့္အတူ ျမန္မာ့စီးပြားေရးက႑ တာဝန္ယူမႈရွိေရး အထာက္အကူျပဳဌာနတုိ႔ ပူးေပါင္းၿပီး ေအာက္တုိဘာ ၃ ရက္ႏွင့္ ၄ ရက္ေန႔မ်ားတြင္ ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕၌ က်င္းပျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ ပတ္ဝန္းက်င္ ထိခိုက္မႈ ဆန္းစစ္ျခင္းဆုိင္ရာ အလုပ္ရုံေဆြးေႏြးပဲြသုိ႔ ရွမ္းျပည္နယ္ ေတာင္ပုိင္းရွိ ရပ္ရြာ အေျချပဳအဖဲြ႕အစည္းမ်ား (CBO) ႏွင့္ အရပ္ဖက္လူမႈ႕အဖဲြ႕အစည္းမ်ား (CSO) မွ အေယာက္ ၄၀ ဝန္းက်င္ခန္႔ တက္ေရာက္ခဲ့ၾကပါသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံ ပတ္ဝန္းက်င္ဆိုင္ရာ ဆန္းစစ္ျခင္းအသင္းမွ အႀကီးတန္း ပတ္ဝန္းက်င္ထိခိုက္မႈ ဆန္းစစ္ျခင္းဆိုင္ရာ ပညာရွင္မ်ားႏွင့္ အျခားေသာ ကြ်မ္းက်င္ပညာရွင္မ်ားမွ တတိယအဖဲြ႕အစည္း (သုိ႔မဟုတ္) ပညာရွင္မ်ား၏ ရႈေထာင့္မွေန၍ ပတ္ဝန္းက်င္ထိခိုက္မႈ ဆန္းစစ္ျခင္းဆိုင္ရာ လက္ေတြ႕ လုပ္ေဆာင္ျခင္း၏ အေတြ႕အႀကံဳမ်ားကုိ တင္ျပေပးခဲ့ၾကပါသည္ ။ ေရႊေတာင္၊ Apache ဘိလပ္ေျမမွလည္း ကုမၸဏီရႈေထာင့္မွေန၍ ၎တုိ႔၏ အေတြ႕အၾကံဳမ်ားကို တင္ျပခဲ့ၾကသလို ၎တုိ႔၏ EIA/EMP အစီရင္ခံစာႏွင့္ Biodiversity Action Plan မိတၱဴစာေစာင္မ်ားကုိလည္း တက္ေရာက္သူမ်ားေလ့လာႏုိင္ရန္အတြက္ ထားရွိေပးခဲ့ပါသည္။
ပတ္ဝန္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရးဦးစီးဌာန ECD (ေတာင္ႀကီး) မွ လက္ေထာက္ ညႊန္ၾကားေရးမွဴး ဦးထြန္းထြန္းဦးမွ ရွမ္းျပည္နယ္၌ ပတ္ဝန္းက်င္ထိခိုက္မႈ ဆန္းစစ္ျခင္း လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားအား ထိေရာက္မႈရွိစြာ ႀကီးၾကပ္ေရးႏွင့္ စည္းကမ္းၾကပ္မတ္ေရး ေဖာ္ေဆာင္ရာတြင္ လက္ရွိႀကံဳေတြ႕ေနရေသာ စိန္ေခၚမႈမ်ားႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ တင္ျပေဆြးေႏြးေပးခဲ့ၿပီး စည္းကမ္းၾကပ္မတ္မႈ ျပဳရန္ ပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရးဦးစီးဌာနတြင္ အရင္းအျမစ္မ်ား အကန္႔အသတ္ျဖင့္သာ ရွိေၾကာင္းလည္း ထည့္သြင္းေျပာဆိုခဲ့ပါသည္။ လက္ေထာက္ညႊန္ၾကားေရးမႈး ေဆြးေႏြးတင္ျပခဲ့သည့္ အေၾကာင္းအရာမ်ားတြင္ ေတာင္ႀကီးပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရး ဦးစီးဌာနထံသုိ႔ တင္သြင္းလာ၍ ကိုင္တြယ္သံုးသပ္ရသည့္ ပတ္ဝန္းက်င္ စီမံခန္႔ခဲြမႈအစီအစဥ္၊ ကနဦးပတ္ဝန္းက်င္ ဆန္းစစ္ျခင္း၊ ပတ္ဝန္းက်င္ထိခုိက္မႈ ဆန္းစစ္ျခင္းမ်ား၏ အေရအတြက္ႏွင့္ အေသးစိတ္အခ်က္အလက္မ်ား ပါဝင္ပါသည္။
ဘက္စံုဖံြ႕ၿဖိဳးေရးအမႈေဆာင္အဖဲြ႕ (IDEA) ၏ အလုပ္အမႈေဆာင္ညႊန္ၾကားေရးမွဴး ဦးေဇာ္ထြန္းမွလည္း အရပ္ဖက္အဖဲြ႕အစည္းမ်ား၏ အေတြ႕အႀကံဳမ်ားေပၚ အေျခခံ၍ ပတ္ဝန္းက်င္ထိခိုက္မႈ ဆန္းစစ္ျခင္းလုပ္ငန္းစဥ္ ပုိမုိတိုးတက္ေကာင္းမြန္ေစရန္ အႀကံျပဳခ်က္တခ်ဳိ႕ကုိ ေဖာ္ျပေပးခဲ့ပါသည္။ ဤအလုပ္ရုံေဆြးေႏြးပဲြ၏ ဒုတိယေန႔ အစီအစဥ္သုိ႔ ရွမ္းျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္၏ သယံဇာတႏွင့္ လွ်ပ္စစ္ေရးရာ ေကာ္မတီဥကၠဌျဖစ္ေသာ လႊတ္ေတာ္အမတ္ ဦးခိုင္ညီညီေက်ာ္မွလည္း တက္ေရာက္ေပးခဲ့ၿပီး၊ လႊတ္ေတာ္ပုိင္းဆုိင္ရာ အျမင္မ်ားကုိလည္း မွ်ေဝေျပာဆိုေပးခဲ့ပါသည္။
ျမန္မာ့စီးပြားေရးက႑တာဝန္ယူမႈရွိေရး အေထာက္အကူျပဳဌာန၏ ဒါရုိက္တာ ဗစ္ကီဗိုမန္မွ ကုမၸဏီမ်ား၏ ဆုိးက်ဳိးသက္ေရာက္မႈမ်ားကုိ ေျဖရွင္းရမည့္ ဥပေဒဆုိင္ရာ တာဝန္၊ ဝတၱရားမ်ားၾကားႏွင့္ ၎တာဝန္မ်ားကို ေက်ာ္လြန္၍ ကုမၸဏီ၏ လူထုသေဘာတူ ၾကည္ျဖဴခြင့္ျပဳမႈ၊ တစ္နည္းအားျဖင့္ ေဒသခံျပည္သူမ်ား၏ ေထာက္ခံမႈ အားေကာင္းေစရန္ ေဆာင္ရြက္ျခင္းတို႔ၾကားတြင္ ကြာျခားမႈမ်ားရွိေၾကာင္း ရွင္းလင္းေဖာ္ျပေပးခဲ့သည္။ ကုမၸဏီေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာသည့္ ဆိုးက်ဳိးသက္ေရာက္မႈမ်ားကို ပတ္ဝန္းက်င္ ထိခိုက္မႈ ဆန္းစစ္ျခင္း ေဆာင္ရြက္ရာတြင္ EIA ပညာရွင္မ်ားမွ သတ္မွတ္ေဖာ္ထုတ္၍ ပတ္ဝန္းက်င္ စီမံခန္႔ခြဲမႈ အစီအစဥ္မ်ားမွ တဆင့္ ထိခိုက္မႈေလ်ာ့ပါးေစရန္ (သို႔) ေရွာင္ရွားႏိုင္ရန္ လုပ္ေဆာင္သင့္ၿပီး လူထုသေဘာတူ ၾကည္ျဖဴခြင့္ျပဳမႈ ရယူရန္အတြက္မူ ပတ္ဝန္းက်င္ ထိခိုက္မႈ ဆန္းစစ္ျခင္း၏ ျပင္ပ၌ သီးျခားကိုင္တြယ္ လုပ္ေဆာင္သင့္သည္။ ဤအေၾကာင္းအရာမ်ားကို ကုမၸဏီႏွင့္ ေဒသခံ ျပည္သူမ်ားၾကား၊ အျခား ပတ္သက္ဆက္ႏြယ္သူမ်ားႏွင့္ အတူတကြ တိုင္ပင္ေဆြးေႏြးသင့္ပါသည္။ နက္နဲရႈပ္ေထြးေသာ စီမံကိန္းမ်ားႏွင့္ ေရရွည္စီမံကိန္းမ်ားအတြက္မူ ေဒသဖြံ႕ၿဖိဳးေရး သေဘာတူစာခ်ဳပ္ (CDA) ၏ တစိတ္တပုိင္းအျဖစ္ ဤအေၾကာင္းအရာမ်ား ပါဝင္ႏိုင္သလို တိုင္ပင္ေဆြးေႏြးျခင္းႏွင့္ မေက်နပ္မႈမ်ား ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းျခင္းတို႔ကိုလည္း ထည့္သြင္းႏုိင္ပါသည္။
အလုပ္ရုံေဆြးေႏြးပဲြ တက္ေရာက္လာသူမ်ားမွ ကုမၸဏီ လုပ္ေဆာင္မႈမ်ား အျဖစ္ ဥပမာေပးေဖာ္ျပထားသည့္ လုပ္ေဆာင္မႈ အခုေပါင္း (၃၀)အား ေဖာ္ျပပါ (၁) ဥပေဒအရ လိုက္နာျခင္း (၂) ေရရွည္ဖံြ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ရန္ အခြင့္အေရး ႏွင့္ အက်ဳိးစီးပြား ေဝမွ်ျခင္း (၃) ပရဟိတအျဖစ္ လုပ္ေဆာင္ျခင္းႏွင့္ (၄) လာဘ္ေပး လာဘ္ယူျခင္း (သုိ႔) ေစ်းကြက္အတြက္အသံုးခ်ျခင္း ဟူ၍ သတ္မွတ္ထားသည့္ အမ်ဳိးအစား ေလးခုမွ တစ္ခု ေရြးခ်ယ္သတ္မွတ္ရသည့္ အျပန္အလွန္ တံု႔ျပန္ကစားနည္း အစီအစဥ္တြင္ ပါဝင္ေျဖဆိုေပးခဲ့ၾကသည္။ အမ်ဳိးအစား နံပါတ္ ၂၊ ၃ ႏွင့္ ၄တုိ႔ ၾကားတြင္ရွိသည့္ ကြာျခားမႈသည္ တခါတရံတြင္ ကုမၸဏီ၏ အေျခအေနႏွင့္ ခ်ဥ္းကပ္မႈေပၚ မူတည္ေနေၾကာင္း မွတ္သားခဲ့ၾကသည္။
ျမန္မာစီးပြားေရးက႑တာဝန္ယူမႈရွိေရး အေထာက္အကူျပဳဌာန၏ တြင္းထြက္သယံဇာတစီမံကိန္း တာဝန္ခံ ဦးေအာင္ေက်ာ္စုိးမွ မေက်နပ္မႈမ်ားကုိ တုိင္ၾကားျခင္းႏွင့္ ေျဖရွင္းေပးျခင္းႏွင့္ စပ္လ်ဥ္းသည့္ ကမာၻ႕ကုလသမဂၢ၏ စီးပြားေရးႏွင့္ လူ႕အခြင့္ အေရးမ်ားဆုိင္ရာ လမ္းညႊန္အေျခခံမူမ်ားအရ ေကာင္းမြန္သည့္ အေလ့အထမ်ားကုိ ေျပာၾကားေပးခဲ့သည္။ ဆက္လက္၍ မန္းေရနံေျမတြင္ MPRL E&P၏ ေရနံထုတ္လုပ္သည့္ လုပ္ကြက္မ်ား၌ နစ္နာမႈမ်ား၊ မေက်နပ္မႈမ်ားကို တိုင္ၾကားသည့္ စနစ္တြင္ ေဒသတြင္း ေစတနာ့ဝန္ထမ္းမ်ားမွ ပါဝင္လုပ္ေဆာင္ေနျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ MPRL E&P မွ ရိုက္ကူးထားေသာ ဗီဒီယုိကုိ ျပသေပးခဲ့ပါသည္။
ပြဲတက္ေရာက္ခဲ့ၾကသူမ်ား၏ မဲေပးထားေသာ အေျဖမ်ားအရ (၁၄%မွာ EIA ကုိ ဖတ္ဖူးၿပီး၊ ၇၇% မွာ မဖတ္ဖူးပါ၊ ၉% မွာ မေသခ်ာဟု ေျဖၾကားခဲ့) ၄၆%မွာ ၂၀၁၅ ပတ္ဝန္းက်င္ထိခိုက္မႈ ဆန္းစစ္ျခင္း လုပ္ငန္းစဥ္ကုိ လက္ရွိအေကာင္အထည္ေဖာ္ လုပ္ေဆာင္ေနသည္ထက္ ပုိမုိေကာင္းမြန္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္သင့္သည္ဟု ယူဆေၾကာင္း သိသာထင္ရွားစြာ ေဖာ္ျပခဲ့ၾကပါသည္။ ပတ္ဝန္းက်င္ထိခုိက္မႈ ဆန္းစစ္ျခင္း လုပ္ငန္းစဥ္ကုိ ထိေရာက္မႈရွိရွိ အေကာင္အထည္ေဖာ္ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ျခင္းအား ဟန္႔တားေနသည့္ အရာမွာ ေဒသခံလူထုႏွင့္ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြး၍ အႀကံဥာဏ္ ရယူမႈအားနည္းေနျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ၄၃% ရွိေသာ ပရိသတ္က မဲေပးေဖာ္ျပခဲ့ပါသည္။ ၃၄% ကမႈ စည္းကမ္းက်င့္ဝတ္မ်ားႏွင့္ ဥပေဒကုိေလးစား လုိက္နာမႈ အားနည္းေနျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ေဖာ္ျပခဲ့ၾကပါသည္။ အဆုိျပဳစီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ လုံေလာက္ေသာ သတင္းအခ်က္အလက္မရရွိျခင္းေၾကာင့္ဟု အျခားေသာ ၄၆%ေသာ ပရိသတ္မွ မဲေပးခဲ့ၾကပါသည္။ ျပည္သူလူထုမွ နစ္နာခ်က္မ်ားကုိ ေဖာ္ထုတ္တုိင္ၾကားႏုိင္ရန္ အဓိကအက်ဆံုးႏွင့္ အထိေရာက္ဆံုး နည္းလမ္းကုိ ေမးျမန္းသည့္အခါ ေဒသခံေစတနာ့ ဝန္ထမ္းမ်ားမွတဆင့္ ကုမၸဏီသုိ႔ တုိက္ရုိက္တုိင္ၾကားျခင္း နည္းလမ္းကုိ ၄၆%မွ ေရြးခ်ယ္ မဲေပးခဲ့ၾကပါသည္။ အလုပ္ရုံေဆြးေႏြးပဲြသုိ႔ တက္ေရာက္ခဲ့ၾကေသာသူမ်ားမွာ EIA ႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ နည္းဥပေဒမ်ားႏွင့္ ၾကပ္မတ္ေဆာင္ရြက္မႈမ်ား၊ ထိေရာက္မႈရွိစြာ အမ်ားျပည္သူမွ မည္သို႔ ပူးေပါင္းပါဝင္ေဆာင္ရြက္သင့္ေၾကာင္းႏွင့္ ပတ္ဝန္းက်င္ ထိခိုက္မႈ ဆန္းစစ္ျခင္းဆိုင္ရာ အစီရင္ခံစာမူၾကမ္းမ်ားကို မည္သို႔ခြဲျခမ္းစိတ္ျဖာရမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း အစရွိသည္တို႔ႏွင့္ ပတ္သက္၍ သင္တန္းပို႔ခ်ေပးမႈမ်ားအား တက္ေရာက္ေလ့လာရန္ စိတ္ဝင္စားၾကပါသည္။
ေတာင္ႀကီးအလုပ္ရုံေဆြးေႏြးပဲြ ၿပီးသည့္ေနာက္ ဆက္လက္၍ ေအာက္တုိဘာ ၈ရက္၊ ၉ရက္တြင္ က်ဳိင္းတံုၿမိဳ၌ က်င္းပေသာ “တာဝန္ယူမႈရွိေသာ စီးပြားေရးႏွင့္ ပတ္ဝန္းက်င္ ထိခုိက္မႈ ဆန္းစစ္ျခင္း (EIA)၏ အခန္းက႑” ေခါင္းစဥ္ျဖင့္ CSO၊ CBO မ်ားႏွင့္ ၈ ၿမိဳ႕နယ္ ကုိယ္စားျပဳမ်ားျဖစ္သည့္ ရွမ္းျပည္နယ္အေရွ႕ပုိင္း၏ ႏုိင္ငံေရးပါတီမ်ား ျဖစ္ေသာ အမ်ဳိးသာဒီမုိကေရစီအဖဲြ႕ခ်ဳပ္ NLD၊ လားဟူအမ်ဳိးသား ဖံြ႕ျဖိဳး တုိးတက္ေရးပါတီ LNDP၊ ရွမ္းတုိင္းရင္းသားမ်ား ဒီမုိကရက္တစ္ပါတီ SNDP၊ ရွမ္းတုိင္းရင္းသားမ်ား ဒီမုိကေရစီအဖဲြ႕ခ်ဳပ္ SNLD၊ လူမ်ဳိးေပါင္းစံု ဒီမုိကေရစီပါတီ ANDP မ်ားအား သင္တန္းပို႔ခ်ခဲ့ေပးပါသည္။ ေနာက္ဆက္တြဲအေနျဖင့္ ဤသို႔ေသာ အသိပညာေပး ပို႔ခ်ေပးမႈမ်ားကို ျမန္မာ့စီးပြားေရးက႑ တာဝန္ယူမႈရွိေရး အေထာက္အကူျပဳဌာနမွ ကယားျပည္နယ္တြင္ လုပ္ေဆာင္ေပးရန္ ရည္ရြယ္ထားပါသည္။
Share:
English
မြန်မာ
မြန်မာ (unicode)
